Դասի հղում
1․2․
- Ի՞նչ տարբերություն կա բնական ռեսուրսների և բնական պայմանների միջև: Միջավայրը կազմող բնական տարրերի մի մասը, օրինակ, Արեգակից եւ երկրի ընդերքից ստացվող էներգիան, մթնոլորտային տեղումների քանակը, մակերեւութային ջուրը, երկրի մակերեւույթի բնույթը, օրգանական աշխարհը բնական միջավայրում ստեղծում են այնպիսի պայմաններ, որոնք հնարավորություն են ստեղծում այդ միջավայում մարդու ապրելու եւ կենսագործունեության համար: Այդ բոլորըմիասին կոչվում են բնական պայմաններ:բնական ռեսուրսները նույնպես բնական միջավայրի տարրեր են: Նյութական տեսանկյունից դրանք շատ հաճախ նույն տարրերն են ինչ-որ բնական պայմանները: Եթե մարդու կողմից բնությունից կորզված այդ տարրերն օգտագործվում են տնտեսության մեջ արտադ րա կան նպատակների համար, ապա դրանք համարվում են բնական ռեսուրս:
- Կարո՞ղ է բնական պայմանը ժամանակի ընթացքում դառնալ բնական ռեսուրս, բերել օրինականեր:Այո, օրինակ` դեռ հին ժամանակներում, երբ դեպի ներքև հոսող ջրից չէր կարելի ռեսուրս ստանալ, մարդիկ այն ուղակի բնական պայման էր, հետագայում դարձավ բնական ռեսուրս։
- Նշե՜ք հինգ սպառվող չվերականգնվող ռեսուրս և հինգ սպառվող վերականգնվող ռեսուրս:
Վերականգնվող – Ծառ, ծաղիկներ, կենդանիներ, մրգեր, բանջարեղեններ։
Չվերականգնվող – Նավթ, գազ, մետաղ, հանքաքար, կրաքար։
- Նշե՜ք հինգ ռեսուրս, որոնց սպառվելու դեպքում կարելի է փոխարինել այլ ռեսուրսով:Օրինակ` բենզինը գազով, ատոմային էներգիան ագրեգատային էներգիայով, ալյումինը պղինձով
Աշխարհի բնակչության ռասսայական, կրոնական և ազգային կազմը
1. Ուրվագծային քարտեզի վրա նշել ռասսաների տարածման շրջանները։
2. Գրել հետևյալ երկրներում գերիշխող դավանանքը՝ նշելով նաև համաշխարհային կրոնի ուղղությունը. Արգենտինա, Իսրայել, Ճապոնիա, Չինաստան, Ռուսաստան, Ֆրանսիա, Կանադա, ԱՄՆ, Իրան, Սաուդյան Արաբիա, Ալժիր, Նիգեր, Վիետնամ, Նիդերլանդներ, Կազախստան, Ուկրաինա, Թուրքիա, Ուրուգվայ, Վրաստան, Բրազիլիա, Ավստրալիա, Մոնղոլիա, Հունաստան, Լեհանստան, Հս. Կորեա, Հայսատան:
Քրիստոնեություն– Արգենտինա, Իսրայել, Ռուսաստան, Ֆրանսիա, Կանադա, ԱՄՆ, Նիդերլանդներ, Ուկրաինա, Վրաստան, Բրազիլիա, Հունաստան, Հայաստան։
Մահմեդականություն-Իրան, Սաության Արաբիա, Ալժիր, Թուրքիա։
Բուդդայականություն-Ճապոնիա, Չինաստան, Ավստրալիա, Հս․ Կորեա։
3. Ուրվագծային քարտեզի վրա նշել 5 բազմազգ (պոլիեթնիկ) և 5 միազգ (մոնոէթնիկ) երկիր:
Բազմազգ-Ռուսաստան, Հնդկաստան, ԱՄՆ, Ֆռանսիա, Կանադա, Ավստրալիա։
Միազգ– Հայաստան, Մոնղոլիա, Ճապոնիա, Չադ, Հյուսիսային Կորեա։
Այլ առաջադրանքներ
1. Ի՞նչ է ռասան։ Որո՞նք են ռասայական հատկանիշները։
Ռասան ժառանգաբար սերընդե-սերունդ փոխանցվող ժառանգությունն է: Ռասսայի հատկանիշներն են՝ դեմքի դիմագծերը, մաշկի գույը, մազերի ձևը, շուրթերի տեսքը և այլ մարդաբանկան հատկանիշեր։
2. Թվարկե՛ք չորս մեծ ռասաները։ Քարտեզի վրա ցո՛ւյց տվեք դրանց տարածման հիմնական շրջանները։
Հիմնականում ռասսաները բաժանվում են 4 մասի՝ եվրոպոիդներ, մոնղոլիոդներ, նեգրոիդներ, ավստրիալոիդներ։
3. Ի՞նչ է ազգը։ Ինչպե՞ս է որոշվում անձի ազգային պատկանելությունը։ Ի՞նչ գիտեք ազգերիձուլման մասին:
Ռասսաներով իրար նման մարդկանց մեծաքանակ նույն ծագումով մարդկանդ խումը կոչվում է ազգ։
4. Նշե՛ք աշխարհի խոշորագույն լեզվաընտանիքները, լեզվախմբերը եւ ժողովուրդները։Բացատրե՛ք հնդեվրոպական լեզվաընտանիքի լայն տարածման պատճառները։
Տրածված լեզվաընտնիքներն են՝ հնդեվրոպական լեզվաընտանիքն,չին-տիբեթական լեզվաընտանիքը, ալթայան, սեմաքամյան, ուրալյան լեզվաընտանիքները։ Տրածված է հնդեվրպականը, քանի որ եվրոպա և ասիա հատվածում հիմնական շատ քանակով արյունակցական կապ ունեցող մարդիկ են։
5. Նշե՛ք համաշխարհային կրոններն ու դրանց տարածման շրջանները։ Ցո՛ւյց տվեք դրանքքարտեզի վրա։
Համաշխարհային կրոնններ են՝ քրիստոնեությունը, իսսլամը և բուդդայականությունը։ Քրիստոնեությունը ունի 3 ճյուղ, գրեթե աշխարհի 60 տոկոսը քրիստոնեա է։ Իսլամիստները գտնվում են հիմնականում Հյուսի-սային Աֆրիկայում եւ Հարավարեւմտյան ու Կենտրոնական Ասիայում։ Բուդդայիզմները բնակվում են հիմանկանում արավարեւելյան եւ Արեւելյան Ասիա, Մոնղոլիա-ում։