Հարցարան 9

Հարցարան 8

Գործնական քերականություն 140-145

խումբ 1: հափշտակել, խլել, գողանալ, կորզել, շորթել
խումբ 2: ծախսել, շռայլել, վատնել, քամուն, մսխել,
խումբ 3: հոշոտել, պատառոտել, բզկտել, ծվատել, պոկել, գզգզել.
խումբ 4: ճկվել, թեքվել, ծռվել, կռանալ, խոնարհվել, իջնել, կքվել, հակվել.
խումբ 5: որոշել, հաստատել, սահմանել.

Ես նրան հիշում եմ որպես լավ մարդ։
Ես գնում եմ դպրոց, որպեսզի տեսնեմ իմ ընկերներին։

Առավոտյան մրցելու են Ֆրանսիայից եկած մյուս թմերը։
Եկել եմ ձեզ հայտնելու քննությունների հետ կապված լուրերը։
Ցավացող սիրտը ամեն ինչ տեսնում է։

Դեռևս հեռու անցյալում մարդիկ նկատել են, որ կաղնին մյուս ծառատեսակներից ավելի հաճախ է խփվում կայծակից: Կայծակի ժամանակ և անձրևից պաշտպանվելու համար թաքնվելուց պետք է հեռանալ կաղնուց:
Կանաչապատումը փրկում է քաղաքացիներին. օդում եղած փոշու և գազի մեծագույն մասը ծառերի, թփերի, խոտի վրա է նստում:
Փայտանյութից գրեթե քսան հազար արտադրատեսակ են ստանում:

Ամառային սիրուն երեկո էր, և արեգակն արդեն թեքվում է դեպի իր մուտքը: Մի փոքր տոթ օդին խառնվել էր մեղմ հովիկը և զբոսնելը հաճելի էր դարձել: Հանգստյան օր էր և ափին շատ մարդիկ կային: Բոլորն անհանգիստ էին, և հայացքներն ուղղել էին ծովում ինչ-որ կետի: Ոչ ոք չէր ուզում ինչ-որ բան ասել, և չէր էլ ուզում լսես ինչ-որ բան: Միայն բարձրախոսն էր անտարբեր ընդհանուր հուզմունքին և բարեխղճորեն իր գործն էր անում. զբաղեցնում էր հանգստացնող հասարակությանը: Հաղորդավարը միապաղաղ ձայնով ինչ-որ բան էր կարդում, և այդ ձայնը մտնում էր ձանձրույթն ու հոգնածությունը: Մակույկավարների տնակում անվերջ զնգում էր հեռախոսը և ոչ մեկ չէր մոտենում, որ խոսեր կամ գոնե անջատեր այն:

Նա պետք է արձակուրդի գնար, այլապես հոգնածությունից գլխացավը կուժեղանար:
Ոչ թե արագ մտածիր, այլ ուշադիր:
Ոչ միայն հոգնած էր, այլև ոտքը ցավում էր:
Պետք է նրան զանգահարեիր, այլ ոչ թե անտարբեր լինեիր:

Հարցարան 7

Հարցարան 6

Հարցարան 5

Գործնական քերականություն վարժ-130-140

Տասկինների  ընտանիքի  ամենասիրելի  զբաղմունքը  որսորդությունն է:

Մեկ  տոննա  հահատիկ  ստանալու   համար  հազար  տոննա  ջուր է  պահանջվում:
Հազար  տոննա  ջուր է  պահանջվում մեկ  տոննա  հահատիկ  ստանալու   համար:

Հին   Հունաստանում  օլիմպիական  խաղերի  ժամանակ ատլեատները  մերկ  էին  հանդես   գալիս:

Օլիմպիական  խաղերի  ժամանակ ատլեատները  մերկ  էին  հանդես   գալիս Հին   Հունաստանում

Մարաթոնյան  դաշտից հաղթանակի   լուրը  տանող  զինվորը  առանց  կանգ  առնելու  մինչև  Աթենք  վազել  է:

Հաղթանակի   լուրը  տանող  զինվորը մարաթոնյան  դաշտից  մինչև  Աթենք  վազել  է առանց  կանգ  առնելու:

Փրկարար շան վզին փոքրիկ  ռադիոընդունիչ  էր   ամրացված:
Փոքրիկ  ռադիոընդունիչ  էր   ամրացված  փրկարար   շան  վզին:

ա) Մարդիկ ուզում են իրենց կյանքը հեշտացնել և հետաքրքիր դարձնել։ Նրանք անընդատ մտածում են ինչպես անեն, որ իրենց անհրաժեշտ իրերը միշտ իրենց մոտ լինեն անկախ վայրից։

բ) Նոր սարքն ընդամենը երեք հարյուր հիսուն գրամ է կշռում։ Այսինքն երկու խնձորը կարող են ավելի ծանր լինել քան այդ հեռուստացույցը։ Դա շատ փոքր մարտկոցների օգնությամբ իննը ժամ անընդմեջ կարող է աշխատել։ Հարմար է, գրպանում այդպիսի առարկրա ունենալը։

Գայլը որոշեց տեսքը փոխել, որպեսզի ավելի շատ որս անի:
Որպես հյուր` չէր խառնվում տնեցիների վեճին:
Որպիսի անակնկալ, քեզ բոլորովին չէինք սպասում:
Այգու տերը` որպես ծառի լավ ու վատից հասկացող մարդ, ինքն էր խնամում ծառերը:
Եթե պատրաստես այնպիսի մի արկղ, որպես երազումս եմ տեսել, առատ պարգև կստանաս:
Որպեսզի ոչ մեկը ժամանակից շուտ չիմանա ու չխանգարի, սուսուփուս դուրս եկավ տանից:

ա) Գունաթափ
բ) Ծալպակաս

Փարվել երեխային։ Փարվել թևին։ Փարվել աղջկան։ Փարվել Արային։ Փարվել գլխին։ Փարվել Լուսինեին։ Փարվել մորը։ Փարվել մաղերին։ Փարվել գեղեցկուհուն։

Գրկել երեխային։ Գրկել աղջկան։ Գրկել գլուխը։ Գրկել Արային։ Գրկել Լուսինեին։ Գրկել մազերը։ Գրկել մերը։ Գրկել գեղեցկուհուն։

Բռնել թևը։ Բռնել երեխային։ Բռնել աղջկան։ Բռնել գլուխը։ Բռնել Արային։ Բռնել Լուսինեին։ Բռնել մազերը։ Բռնել մորը։ Բռնել գեղեցկուհուն։

Թեկուզ ես հոգնած էի, այնուամենայնիվ պատրաստվեցի քննությանը։
Թեպետ պատրաստ էի դասին, սակայն չկարողացա մասնակցել։
Չնայած որ երկրի իրավիճակը բարդ է, բայց ես իմ ապագան պատկերացնում եմ այստեղ։
Թեև եղանակը վատ էր, բայց և այնպես

Ժնևում, ՄԱԿ-ի թանգարանում, ի թիվս բազմաթիվ այլ ցուցանմուշների, աշխարհում առաջին խաղաղ դաշնագիրն է պահվում: Այդ եզակի «փաստաթուղթը» մեր թվականությունից առաջ 1290 թվականին է կազմվել. «ստորագրել են» եգիպտական փարավոնը և խեթերի թագավորը: Դաշնագիրը քարի վրա է փորագրված և տեքստի տակ ստորագրության փոխարեն երկու տիրակալների անձնական խորհրդանիշներն են քանդակված:Արարողությունը երկու տիրակալների և իրենց ժողովրդի համար շատ կարևոր էր: Բոլորն էլ երկար էին սպասել այդ արարողությանը, պատրաստվել: Արարողությունը տեղի էր ունեցել խեթերի թագավորություն: Չնայած այն անցել է շատ խաղաղ, սակայն դաշնագիրի կնքման ընթացքում բազմաթիվ ծառայողներ զենք ու զրահով փորձել են պաշտպանվել: Քարի վրա խորհրդանիշները քանդակելուց հետո, տոնակատարություն է եղել, որն էլ ուներ իր յուրահատուկ հագուստները:

Իմանալ-իմացնել, իմաց տալ,
բարկանալ-բարկացնել,
տեսնել-տեսնելու տալ,
զգալ-զգացնել:

Բարձր կրունկներով կոշիկներն առաջին անգամ երևացել են ուշ միջնադարյան Փարիզում: Բայց կինն իր կրունկներն ինչու պիտի պահեր բարձր ու մարմնի ծանրությունը ոտքի թաթերի վրա պիտի դներ: Պատճառն այն էր, որ այն ժամանակ Փարիզի փողոցները սալահատակված չէին և մարդիկ մի մայթից մյուսն անցնելու ժամանակ խրվում էին ցեխի մեջ: Եվ ահա մի հնագետ կոշկարար, որն իր համար հնարեց բարձր կրունկները, որոշեց մյուսների կոշշիկներն էլ այդպես կարել:

Աշխարհի մեծածավալ հին գրքերից մեկը հայերեն <<Մշո ճառընտիր>> գիրքն է, որ պատրաստել են արջառի ու իրինջի կաշվից: Դա յոթանասունհինգ սանտիմետր երկարություն, հիսուն սանտիմետր լայնություն ուներ և մոտ երեսուներկու կիլոգրամ էր կշռում: Հայ գյուղացիները մեծ գումարով փրկագնեցին ձեռագիրը, երբ սելջուկները դա հափշտակում էին:

Միայն դինոզավրերն ու մյուս նախապատմական կենդանիները կարող էին տեսնել հայտնի ամենահին երկնաքարի անկումը, որովհետև երեք հարյուր միլիոն տարի առաջ, երբ դա ընկավ, միայն նրանք թափառեցին ծառանման պտերների հսկա անտառներում:

Երբ անտառի փափուկ նապաստակները մի օր հասկացան, որ իրենք են անտառի ամենավախկոտ կենդանիները, որոշեցին, որ բոլորով վեր կենան և գնան, պարզ լիճն ընկնեն, խեղդվեն: Իսկ լճափի կռկռացող գորտերը նրանց ոտքերի թփթփոցը որ լսեցին, վախից անմիջապես ցատկեցին լճի ամենախոր տեղը։ Մի խելացի նապաստակ մտածեց և ասաց.
-Էլ ի՞նչ խեղդվենք, էս ինչ ենք անում, այս աշխարհում մեզանից ավելի վախկոտ արարածներ էլ կան:  

Անտարկտիդան գտնվում է երկրագնդի ծայր հարավում և ամբողջովին սառցապատ է: — Անտարկտիդան գտնվում է երկրագնդի ծայր հարավում և մասամբ հալված չէ:
Այնտեղ շատ ցուրտ է, ձմռանը երբեմն մոտ իննսուն աստիճանի ցուրտ է լինում: — Այնտեղ շատ ցուրտ է, ձմռանը երբեմն իննսուն աստիճանի տաք չի լինում:
Չնայած «աշխարհի յոթ հրաշալինքեր» հանդիսացող բոլոր արձաններն ու շինությունները, բացիեգիպտական բուրգերից, կործանվել են, նրանց մասին հիշողությունն ապրում է դարեդար: — Չնայած աշխարհի յոթ հրաշալիքներ հանդիսացող ոչ բոլոր արաձաններն ու շինություններ, բացի եգիպտական բուրգերի, կանգուն չեն, նրանց մասին հիշողւոյթունն ապրում է դարեդար:Զարմանալի նյութ է ապակին: Վերցնում ես միանգամայն անթափանց ավազ, սոդա և նման միքանի այլ նյութ, իրար խառնում ու բարձր ջերմաստիճանի վառարանում հալեցնում, և ահաթափանցիկ ապակին պատրաստ է: — Սովորական նյութ չէ ապակին: Վերցնում ես միանգամայնոչ թափանցիկ ավազ, սոդա և նման մի քանի այլ նյութ, իրար խառնում ու բարձր ջերմաստիճանի վառարանում ալեցնում, և ահա ոչ անթափանցիկ ապակին պատրաստ է:
Միջագետքցիներն իրենց քաղաքների փողոցների ուղիղ ու լայն լինելը շատ խիստ էինպահպանում: — Միջագետքցիներն իրենց քաղաքների փողոցների ուղիղ ու լայն լինելը չէին փչացնում:
Բոլորը գիտեն, որ արևը դեղին է, իսկ արևածագի և մայրամուտի ժամանակ՝ կարմիր:
Բայց 1950 թվականի սեպտեմբերին Գերմանիայում, Ֆրանսիայում, Շվեյցարիայում ոչթե դեղին, այլ երկնագույն արև են նկատել: Դրա պատճառը Կանադայիտափաստանների ու անտառների հրդեհն է եղել: Մթնոլորտի վերին շերտերում ծուխու մուր են հավաքվել, և արևի գույնը փոխվել է: — Միթե բոլորը չգիտեն, որ արևը դեղին է, իսկ արևածագի և մայրամուտի ժամանակ՝ կարմիր: Բայց 1950 թվականի սեպտեմբերին Գերմանիայում, Ֆրանսիայում, Շվեյցարիայում ոչ թե դեղին, այլերկնագույն արև են նկատել: Անպատճառ չէ, որ դա Կանադայի տափաստաներների ու անտառների հրդեն է եղել: Մթնոլորտի վերին շերտերում ծուխ ու մուր չի թափվել, և արևի գույնը նույնը չի մնացել:

Գործնական քերականություն-վարժ. 120-125

Գարնան մժղուկը դուրս եկավ ուղտի ականջից, երբ օրերը կարգին տաքացան։
Ամեն ինչ մոռացել և բոլորին ներել էր, որովհետև որոշեց վերադառնալ հայրենի քաղաք։
Այդ կղզին կատարյալ դրախտ կարելի էր դարձնել, որովհետև հորդաբուխ աղբյուրներ կային այնտեղ։
Անտառում դեռ ոչ մի շշուկ չէր լսվում, չնայած անձրևը արդեն դադարել էր։
Եթե բոլորը քեզ նման մտածեին, աշխարհն այսպիսին չէր լինի։
Այնտեղ փնտրեցեք կորած ձիու հետքերը, որտեղ այս քարի կտորը գտել եք։

Գնում էր կախարդական մատանին փախցնելու։
Գնում էր կախարդական մատանին գողանալու։

Այս ձողը ծռի՛ր։
Այս ձողը թեքի՛ր։
Այս ձողը խոնարհի՛ր։

Ուզում ենք, որ մեր քաղաքը միշտ մաքուր ու գեղեցիկ տեսնենք։
Ցանկանում ենք, որ մեր քաղաքը միշտ մաքուր ու գեղեցիկ տեսնենք։
Տենչում ենք, որ մեր քաղաքը միշտ մաքուր ու գեղեցիկ տեսնենք։
Մաղթում ենք, որ մեր քաղաքը միշտ մաքուր ու գեղեցիկ տեսնենք։

Ինչ ուզում ես՝ գրի՛ր ես կկարդամ։
Ինչ ուզում ես՝ շարադրի՛ր ես կկարդամ։
Ինչ ուզում ես՝ փորագրի՛ր ես կկարդամ։
Ինչ ուզում ես՝ գրի՛ առ ես կկարդամ։

Կաքավաբերդի գլխին տարին բոլոր ամպ է նստում։
Կաքավաբերդի գլխին տարին բոլոր ամպ չէ նստում։

Կաքավաբերդի բարձունքի միակ ծաղիկը ալպիական մանուշակն է։
Կաքավաբերդի բարձունքի միակ ծաղիկը ալպիական մանուշակը չէ։

Գունավոր բզեզին մանուշակը ճոճք է թվում։
Գունավոր բզեզին մանուշակը ճոճք չէ թվում։

Պարիսպի գխին ցինն ու անգղը բույն էին դրել։
Պարիսպի գխին ցինն ու անգղը բույն չեին դրել։

Ներս մտնողն իմ մայրն է։
Ներս մտնողն իմ մայրը չէ։

Հյուսիսային Աֆրիկայի փոքր ափերին խոշոր ջայլամներ են հսկում հոտերին։
Ամբողջ աշխարհի համարյա բոլոր անհավատացյալ ժողովուրդները անընդհատ պատմում են տարիներ առաջվա ջրհեղեղի մասին։
Այդ երկար ճամփորդության պատմությունը շատ բարդ ու խճճված էր, մանավանդ երբ ինքն էլ պատմում էր մարդկանց։
Այն գյուղի միակ հովիվը մեր հարևանի եղբայրն է։

Ա․ Բացատրել տատիին, բացատրել ընտանքին, բացատրել հորը, բացատրել դասը, բացատրել սխալը, բացատրել մարդկանց, բացատրել հանցանքը
Ներել ընտանիքին, ներել հորը, ներել սխալը, ներել մարդկանց, ներել հանցանքը
Կարոտել ընտանիքին, Կարոտել հորը, Կարոտել մարդկանց, Կարոտել ընտանիքը
Մոռանալ ընտանիքին, մոռանալ հորը, մոռանալ դասը, մոռանալսխալը, մոռանալ մարդկանց, մոռանալ հանցանքը, մոռանալ ընտանիքը

Հանձնել-հանձնել տալ, պատժել- պատժել տալ, ասել- ասել տալ, աղմկել-աղմկել տալ, պատասխանել – պատասխանել տալ, զրույցել – զրույցել տալ, հայտնել- հայտ տալ, աղալ-աղալ տալ, բանալ – բանալ տալ, տանել – տանել տալ։

Հարցարան 4

Հարցարան 3

Բաց թող
տես
կանգ առ
արի

Ընդհանուրը շեշտի առկայությունն է

ա․ ամեն որոշյալ դերանուն
բ․ նա անձնական դերանուն
գ․ ով, ինչ հարցական դերանուն
դ․ նրա անձնական դերանուն սեռական հոլով

ա) սուրացող որոշիչ
բ) քաղաքի հատկացուցիչ
գ) հեռուն անուղակի խնդիր
դ) վզին անուղակի խնդիր

ստորոգելի երկրորդական նախադասություն

բարդ նախադասություն

բացականչական

ա․ Մարանին համեմատում էր քամու հետ
բ․ Սուրացող ալիքի հետ