Los días de la semana, Los meses del año

Los días de la semana — Շաբաթվա օրերը
Lunes — Երկուշաբթի
Martes — Երեքշաբթի
Miercoles — Չորեքշաբթի
Jueves — Հինգշաբթի
Viernes — ՈՒրբաթ
Sabado — Շաբաթ
Domingo — Կիրակի
Հանգստյան օրեր (շաբաթ, կիրակի) — Fin de semana
Día — Օր
Semana — Շաբաթ։

Los meses del años — Տարվա ամիսները

Mes — ամիս
Enero — Հունվար
Febrero — Փետրվար
Marzo — Մարտ
Abril — Ապրիլ
Mayo — Մայիս
Junio — Հունիս
Julio — Հուլիս
Agosto — Օգօստոս
Septiembre — Սեպտեմբեր
Octubre — Հոկտեմբեր
Noviembre — Նոյեմբեր
Diciembre — Դեկտեմբեր
Año — տարի

Առաջադրանք, 8-րդ դասարան, սեպտեմբերի 25-ից հոկտեմբերի 2-ը

Առաջադրանք 1

«Զինված պայքարը Արցախում և Սյունիքում»

Համեմատել Արցախի և Սյունիքի զինված պայքարը և դրանց արդյունքները /գրավոր/.

Ազատագրական շարժումները 18-րդ դարի 30-80 թվականներին

Փոքրիկ ուսումնասիրություն/մեկ էջի սահմանում/

• Ներկայացնել Նադիր շահի պատմական կերպարը:

Նադիր շահը սերում էր Իրանի հյուսիսում՝ Խորասանում բնակվող թյուրքալեզու քոչվոր աֆշարների ցեղից։ 1726 թվականին ծառայության է անցել Սեֆյան շահ Թահմազ II-ի մոտ։ 1730-31 թվականներին Իրանի մի շարք շրջաններ գավթած աֆղանական, թուրքմենական ցեղերին ու թուրքերին հաղթելու արդյունքում մեծ հեղինակություն է ձեռք բերել։ 1732 թվականին գահընկեց է արել Թահմազին, շահ հռչակել նրա որդի Աբբաս III-ին և դարձել խնամակալ։ 1736 թվականի թուրք-իրանական պատերազմից հետո Նադիրն իրեն հռչակել է շահ։ Նադիր շահը հաղթել է երեք խոշոր պատերազմներում (1730-1736, 1738-1740, 1743-1746)՝ վերանվաճելով ամբողջ Իրանը, խոշոր հաղթանակներ է տարել Իրաքում, Աֆղանստանում, Պակիստանում, Միջին Ասիայում, Հնդկաստանում, Պարսից ծոցի ավազանում ու Անդրկովկասում։ Նադիր շահը նկարագրվում է որպես «Ասիայի վերջին հզոր զորավար»։ Նա, թյուրքական ծագում ունենալով հանդերձ, համարվում է տարածաշրջանում Իրանի ազդեցության և ուժի վերականգնողը

•  Հայերի նկատմամբ նրա վարած քաղաքականության դրական, բացասական կողմերը:

Հայ ժողովրդի նկատմամբ իր բարյացակամությունն ընդգծելու համար Նադիրն այցելել է Սբ Էջմիածին և ներկա եղել պատարագի։ Վանքի վերանորոգման համար հատկացրել է 1000 թուման, տաճարը զարդարել 15-կգ-անոց ոսկե ջահով, կարգադրել է Քերմանշահից ուղարկել ընտիր գորգեր և այլն։ 1735 թ-ի հրովարտակներով վերահաստատել է հայ հոգևորականության՝ նախկինում սահմանված արտոնությունները, ընդարձակել նրանց կալվածքները։ Գնահատելով հայերի դերը հակաթուրքական պայքարում՝ Նադիրը սիրաշահել և հովանավորել է նրանց։ Երբ Հայերը պատերազմելիս են եղել նա չի օգնել հայերին այլ ընդհակառակը  թուրքացել էր, կամ սատարում էր թուրքական սուլթաններին։Եվ Շահ հռչակվելուց հետո Նադիրը դաժան հաշվեհարդար տեսավ այն ցեղերի հետ, որոնք օժանդակել էին թուրքական զորքերին։ Արցախի հարթավայրից տեղահանեց և Խորասան աքսորեց այնտեղ բնավորված թուրքամետ ջևանշիր քոչվոր ցեղին։ Նույն թվականին (1736) Նադիրը Արցախն անկախ հայտարարեց Գանձակի խանությունից՝ դարձնելով այն առանձին վարչական միավոր։ Նա վերահաստատեց Արցախի ներքին վարչական բաժանումն ու մելիքների ժառանգական իրավասությունները։ Այդուհետև Արցախի (Ջրաբերդի, Գյուլիստանի, Խաչենի, Վարանդայի և Դիզակի) մելիքությունները սկսեցին անվանվել Խամսայի (հինգ) մելիքություններ։ Դրանց կառավարիչ նշանակվեց Դիզակի մելիք Եգանը, որը միավորում էր նաև Արցախի մելիքների ռազմական ուժերը։ Վերջինս ստացավ նաև խանի տիտղոս։ Մելիք Եգանի մահից հետո կառավարչի պաշտոնն անցավ նրա որդի Արամին, իսկ այնուհետև վերջինիս եղբորը՝ մելիք Եսայուն։

• Հիմնավորիր կամ հերքիր Նադիր շահի օրոք Խամսայի մելիքությունների արտոնյալ կարգավիճակը:

Աղբյուրներ՝  Արցախի կիսանկախ հայկական իշխանությունը XVIII դարի 30-40-ական թվականներին: Նադիր շահը և հայերը: Խամսայի մելիքությունների ստեղծումը

Խամսայի մելիքություններ

Եգանի և Նադիր շահի ռազմավարական համագործակցությունը

Առաջադրանք, 8-րդ դասարան, սեպտեմբերի 25-ից հոկտեմբերի 2-ը

Առաջադրանք 1

«Զինված պայքարը Արցախում և Սյունիքում»

Համեմատել Արցախի և Սյունիքի զինված պայքարը և դրանց արդյունքները /գրավոր/.

Ազատագրական շարժումները 18-րդ դարի 30-80 թվականներին

Փոքրիկ ուսումնասիրություն/մեկ էջի սահմանում/

• Ներկայացնել Նադիր շահի պատմական կերպարը:
•  Հայերի նկատմամբ նրա վարած քաղաքականության դրական, բացասական կողմերը:
• Հիմնավորիր կամ հերքիր Նադիր շահի օրոք Խամսայի մելիքությունների արտոնյալ կարգավիճակը:

Աղբյուրներ՝  Արցախի կիսանկախ հայկական իշխանությունը XVIII դարի 30-40-ական թվականներին: Նադիր շահը և հայերը: Խամսայի մելիքությունների ստեղծումը

Խամսայի մելիքություններ

Եգանի և Նադիր շահի ռազմավարական համագործակցությունը

Տնային աշխատանք

Կարդա՛ Սարոյանի ,,Վելվետե շալվարը,, պատմվածքը։ 

1. Ներկայացրո՛ւ ստեղծագործության ասելիքը, գաղափարը։ 

Որ մարդիկ դատում են միայն հագուստով, եթե լավ շալվար է հագել ուրեմն լավն է բայց այդպիսի բան չկա, քանի որ մարդիկ կարող են հագնել ամենավատ շալվարը բայց շատ խելացի և լավը լինեն և կարող են հագնել ամենալավ շալվարը բայց կարող են շատ տգետ լինել։ Հագուստի պատճառով մարդիկ շատ ծանր իրավիճակում են հայտնվում։ Կարևորը հագուստը չէ կարևորը նրա միջի մարդն է։

• Առանձնացրո՛ւ կարևոր միտք արտահայտող տողերը, մեկնաբանիր։ 

Դա այնպիսի մղձավանջ էր, որ ես թողեցի դպրոցը: Այժմ համոզված եմ, որ ես այն փիլիսոփան չէի դառնա, ինչ հիմա եմ, եթե չլիներ այն տառապանքը, որ ես ապրեցի իսպանական ոճի իմ վելվետե շալվարի պատճառով:

Այսինքն հագուստի պատճառով նա թողել է դպրոցը։ Ու եթե ինքը չանցներ այդ ամենի միջով նա այսպես չէր փիլիսոփայի։

Դասարանային աշխատանք

վարժ 31 ժ,լ

ժ) { 7x — 2y — 6 = 0, x + 2y+12
x=-2y-12
7 * (-2y -12) -2y -6 = 0
-14y — 90 — 2y -6 = 0
-16y = 96
y = 6
x = -2 * 6 -12 = -24
(-24;6)

լ) {2x + 3y — 3 = 0, x — y + 6 =0
x = y-6
2 * (y-6)+3y-3=0
2y — 12 + 3y — 3 =0
5y = 15
y=3
x = 3-6=-3
(-3;3)

Հեղուկի մեջ ընկղմված մարմինն արտամղող ուժի որոշումը

Օդում մասնիկի կշիռը-P₀

Ջրում մանսիկի կշիռը-P₁

Արքիմեդյան ուժ-F=P₁-P₀=1

ՍԵՊՏԵՄԲԵՐ (26-30).

ՍԵՊՏԵՄԲԵՐ (26-30).

1. Հայրը որդուց մեծ է 25  տարով: 10 տարի հետո նա որդուց մեծ կլինի 2 անգամ: Քանի՞  տարեկան է հայրը:
Պատասխան – 45 տարեկան։

2. Հայրը որդուց մեծ է 3 անգամ: Գտեք որդու տարիքը, եթե  հայտնի է, որ նրա ծնվելու պահին հայրը 26 տարեկան էր:
Պատասխան – 13 տարեկան։

3. Հայրը որդուց մեծ է 7 անգամ:  5 տարի հետո նա որդուց մեծ կլինի 4 անգամ: Քանի՞  տարեկան է հայրը:

4. Երբ մայրը 37 տարեկան էր աղջիկը 14 տարեկան էր: Քանի՞ տարեկսն կլինի մայրը, երբ աղջիկը դառնա 26 տարեկան:
Պատասխան – 49 տարեկան։

5. Հայրը 25 տարեկան է, իսկ որդին 3: Քանի՞ տարուց հետո հայրը որդուց 3 անգամ մեծ կլինի:
Պատասխան – 8 տարուց։

6. Մայրը 45 տարեկան է, դուստրը՝ 18, իսկ որդին՝ 12: Քանի՞ տարի հետո մոր տարիքը հավասար կլինի դստեր և որդու տարիքների գումարին:
Պատասխան – 15 տարի։

7. Մայրը 32 տարեկան է, դուստրը՝ 5, իսկ որդին՝ 2: Քանի՞ տարի հետո մոր տարիքը հավասար կլինի դստեր և որդու տարիքների գումարի կրկնապատիկին:
Պատասխան – 6 տարի հետո։

8. Վարդանը ծնվել է  1958 թվականին: Ո՞ր թվականին նրա տարիքը հավասար կլինի ծննդյան տարեթվի թվանշանների գումարին:
Պատասխան – 1981 թ-ին։

9. Գարիկը ծնվել է  1947 թվականին: Ո՞ր թվականին նրա տարիքը հավասար կլինի ծննդյան տարեթվի թվանշանների գումարի կրկնապատիկին:
Պատասխան – 1989 թ-ին։

10.  Հայրը 39 տարեկան է, իսկ 3 որդիները համապատասխանաբար՝ 13, 10 և 6 տարեկան: Քանի՞ տարի անց հոր տարիքը հավասար կլինի որդիների տարիքների գումարին:
Պատասխան – 5 տարի հետո։

Домашнее задание

Упражнение 1. Выделите предложения повествовательные, вопросительные и побудительные.
Давай, Марина, об этом не спорить . -Повествовательные
Спи, младенец мой прекрасный!- Побудительные
А что же ты от меня хочешь? -Вопросительные
Она посмотрела мне в глаза своими глубокими и спокойными глазами — Повествовательные
Отчего у вас такое недоверие к фактам? — Вопросительные
В воздухе тишина от утра до вечера -Повествовательные
Вам бы полечиться -Повествовательные
Пойдем, мама, гулять -Побудительные
Кому сюда прийти? Ведь Софья спит? -Вопросительные

Упражнение 2. Поставьте нужные знаки препинания в конце предложений.
1. Куда так, кумушка, бежишь ты без оглядки?
2. Что он сделал, кто он и откуда — этот самый человечный человек?
3. К счастью, по причине неудачной охоты, наши кони не были измучены.
4. Разве ты меня не узнаешь?
5. Да здравствует солнце, да скроется тьма!
6. Прекрасный человек Иван Иванович.
7. А кто же мне заплатит за работу?
8. Как хорошо ты, о море ночное!
9. Не хотите ли чаю?
10. Вперед, вперед, рабочий народ!

Արքիմեդ

Արքիմեդը Հին Հունաստանի խոշորագույն գիտնականներից է: Նա իր կյանքը նվիրել է ֆիզիկայի և երկրաչափության ուսումնասիրությանը. ստեղծել է նոր տիպի բազմաթիվ մեխանիզմներ:

Արքիմեդը հարուստ քաղաքացի էր և Սիրակուզայի կառավարչի բարեկամը: Ըստ ավանդազրույցի՝ մի անգամ թագավորն իր մոտ է կանչել Արքիմեդին և հանձնարարել ստուգել՝ արդյո՞ք իր թագը մաքուր ոսկուց է պատրաստված: Արքիմեդին երկար ժամանակ չէր հաջողվում լուծել այդ խնդիրը, մինչև որ մի անգամ լողատաշտ մտնելիս նկատեց, որ որքան խորն է ինքը ընկղմվում ջրում, այնքան ավելի շատ է բարձրանում ջրի մակարդակը: Նա մերկ դուրս ցատկեց լողատաշտից՝ բղավելով «էվրիկա, էվրիկա» («գտա, գտա»): Այնուհետև նա լողատաշտի մեջ ընկղմեց թագը և դուրս մղված ջրի զանգվածով հաշվեց դրա ծավալը: Ապա լողատաշտի մեջ ընկղմեց թագի քաշով մաքուր ոսկու ձուլակտորը: Տեսնելով, որ երկրորդ դեպքում ջուրն ավելի քիչ բարձրացավ, Արքիմեդը հասկացավ, որ թագը մաքուր ոսկուց չէ, և խարդախ ոսկերիչը մահապատժի ենթարկվեց:

Արքիմեդի օրենքը։ Մարմինների լողալու պայմանները։ Նավերի լողալը։ Օդագնացություն

1․ Ո՞րն է հեղուկում արքիմեդյան ուժի առաջացման պատճառը:
Մարմնի վրա ազդող բոլոր ուժերը փոխարինենք մի ուժով, որը մարմնի վրա նույն ազդեցությունն է գործում, այդ ուժը անվանում են արքիմեդյան ուժ:

2․ Ի՞նչ մեծություններից է կախված արքիմեդյան ուժը:
Ծավալը և խտոթությունը նշանակվում են լատինական տառերով P, V։

3․ Ձևակերպել Արքիմեդի օրենքը:
Գազի կամ հեղուկի մեջ ընկղմված մարմնի վրա ազդում է դուրս մղող մի ուժ, որն ուղղված է ուղղաձիգ դեպի վեր, հավասար է մարմնի արտամղած հեղուկի կամ գազի կշռին և կիրառված է դուրս մղվող մարմնի ծանրության կենտրոնին։

4․ Ո՞ր դեպքում է մարմինը՝ ա․խորասուզվում հեղուկում, բ․լողում նրա ներսում․ գ․լողում նրա մակերևույթին։
ա. Եթե արքիմեդյան ուժը փոքր է ծանրության ուժից (Fա<Fծ), ապա մարմինը կսկսի իջնել հեղուկով լցված անոթի հատակը, կստացվի, որ կխորասուզվի։

բ․ Եթե մարմնի խտությունը հավասար է հեղուկի խտությանը , մարմինը լողում է հեղուկի ներսում։

գ․ Եթե մարմնի խտությունը փոքր է հեղուկի խտությունից, մասամբ սուզված վիճակում լողում է հեղուկի մակերևույթին։